ΙΑΤΡΕΙΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ -ΡΕΘΥΜΝΟΥ

ΜΙΑ ΠΑΡΑ ΠΟΛΥ ΚΑΛΗ ΙΔΕΑ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΟΝ ΔΙΚΟ ΜΑΣ ΔΗΜΟ
ΤΙ ΛΕΤΕ ΚΥΡΙΕ ΔΗΜΑΡΧΕ
ΕΜΕΙΣ ΣΑΝ ΓΙΑΤΡΟΙ ΕΧΟΥΜΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΚΑΛΗ ΔΙΑΘΕΣΗ ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΟΥΜΕ

ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΟΥ ΙΑΤΡΕΙΟΥ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΡΕΘΥΜΝΟΥ (www.ethiatreio.com)

Εισαγωγή

Στη χώρα μας τις τελευταίες δεκαετίες υπάρχει μία συρροή «παράνομων μεταναστών», οι οποίοι δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν τις Δημόσιες Υπηρεσίες Υγείας, εφόσον ουσιαστικά δεν υφίστανται για το Ελληνικό Κράτος. Παράλληλα, ο φόβος να προσεγγίσουν οποιαδήποτε δημόσια Υπηρεσία, συμπεριλαμβανομένου και του ΕΣΥ, προσθέτει ακόμα ένα εμπόδιο στην παροχή ιατρικής φροντίδας. Η οικονομική κρίση, η ανεργία και η ανασφάλιστη εργασία αυξάνουν ολοένα και περισσότερο τους ανθρώπους, (μετανάστες και Έλληνες) που δεν έχουν ασφάλεια ή χάνουν την ασφάλειά τους.

Όσον αφορά στην πρόσβαση των «παράνομων» μεταναστών στο Δημόσιο Σύστημα Υγείας, ο νόμος είναι σαφής. Τους παρέχεται η άμεση βοήθεια για το επείγον πρόβλημά τους, αλλά δεν προβλέπεται τίποτα για την αντιμετώπιση χρόνιων προβλημάτων Υγείας, όπως είναι η παρακολούθηση ασθενών με σακχαρώδη διαβήτη ή καρδιοπάθειες.

Στη χώρα μας ισχύει ένα νομικό καθεστώς που προστατεύει τα παιδιά ανεξάρτητα από το αν βρίσκονται νόμιμα ή παράνομα στη χώρα μας ή αν είναι ασφαλισμένα ή όχι, δίνοντάς τους πρόσβαση στο υψηλότερο επίπεδο παροχής υγείας και δωρεάν εμβολιασμού Στην πράξη αυτό δεν ισχύει, διότι δεν υπάρχει επάρκεια εμβολίων

Όσον αφορά στις εγκύους, μπορεί ο νόμος να τις προστατεύει και να τους δίνει το δικαίωμα σε δωρεάν παρακολούθηση της εγκυμοσύνης τους, όμως η κατάσταση δεν είναι και τόσο ξεκάθαρη, εφόσον τόσο οι εξετάσεις όσο και τα φάρμακα της εγκυμοσύνης δεν είναι δωρεάν.

Όσον αφορά στην πρόληψη είναι αυτονόητο πως δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη, αλλά και καμία δυνατότητα, εφόσον τα τεράστια κενά στην αντιμετώπιση σοβαρότατων προβλημάτων υγείας καθιστούν αυτό το θέμα «πολυτέλεια» για αυτούς του ανθρώπους.

Είναι αυτονόητο, πως όταν ένας πληθυσμός παραμένει ανεμβολίαστος, ζώντας σε κακές συνθήκες υγιεινής προερχόμενος από χώρες που ενδημούν νοσήματα όπως η φυματίωση, τίθενται σοβαρά προβλήματα που άπτονται της Δημόσιας Υγείας. Η Δημόσια Υγεία είναι αγαθό και η σημερινή πολιτική υγείας ρισκάρει να τη χάσει, κλείνοντας τα μάτια σε ένα μέρος του πληθυσμού, ίσως αυτό που την έχει μεγαλύτερη ανάγκη. Ερχόμενοι καθημερινά σε επαφή με αυτά τα προβλήματα που προαναφέρθηκαν, οδηγηθήκαμε στη δημιουργία του Εθελοντικού Ιατρείου Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Ο σκοπός του Ιατρείου είναι η στήριξη των ανθρώπων που δεν έχουν πρόσβαση σε δωρεάν υγεία, φάρμακα και εμβόλια η ανάδειξη του μεγέθους του προβλήματος, τόσο σε σχέση με τον αποκλεισμό ενός μέρος του πληθυσμού από βασικές παροχές Υγείας όσο και σε θέματα πρόληψης και Δημόσιας Υγείας.

Παρουσίαση της Λειτουργίας του Ιατρείου

Το Ιατρείο Κοινωνικής Αλληλεγγύης είναι μια εθελοντική προσπάθεια γιατρών, φαρμακοποιών, νοσηλευτών, μαιών και εθελοντών από τους εργαζόμενους στις κοινωνικές δομές του Δήμου, που λειτουργεί από το Ιούλιο 2008 στην Καστρινογιαννάκη 12 στην παλιά Πόλη του Ρεθύμνου. Το Ιατρείο λειτουργεί 3 φορές την εβδομάδα .

o Δευτέρα 6-9 το απόγευμα γίνεται το Παθολογικό Ιατρείο και λειτουργεί ταυτόχρονα Φαρμακείο όπου δίνονται δωρεάν φάρμακα για έκτακτα και για χρόνια περιστατικά όπως επίσης και εμβόλια. Τα φάρμακα προέρχονται σχεδόν αποκλειστικά από ανακυκλοφορία φαρμάκων.

o Την Πέμπτη το πρωί 10-12 γίνεται προληπτικό Γυναικολογικό Ιατρείο όπου γίνεται:

 Δωρεάν παρακολούθηση εγκύων

 Χορήγηση φαρμάκων

 Έκτακτα γυναικολογικά περιστατικά

 Πρόληψη καρκίνου τραχήλου της μήτρας και μαστού (με τεστ ΠΑΠ και μαστογραφία)

Υπάρχει συνεργασία με ένα ευρύ δίκτυο εθελοντών γιατρών ιδιωτών και μη από την πόλη οι οποίοι στηρίζουν το ιατρείο προσφέροντας δωρεάν:

 Πραγματοποίηση μαστογραφιών

 Εξέταση των τεστ Παπ

 Εργαστηριακό έλεγχο κολπικών επιχρισμάτων

 Εργαστηριακό έλεγχο εγκυμοσύνης

 Υπερηχογραφική παρακολούθηση εγκύων

o Τετάρτη 6-9 το απόγευμα γίνεται το Παιδιατρικό Ιατρείο όπου παρακολουθούνται και εμβολιάζονται παιδιά αλλά και εξυπηρετούνται έκτακτα περιστατικά. Η προμήθεια των εμβολίων γίνεται με την αγορά τους και αποτελεί το βασικότερο έξοδο του Ιατρείου. Την ίδια ώρα λειτουργεί το Οδοντιατρικό Ιατρείο, όπου εξυπηρετούνται έκτακτα οδοντιατρικά περιστατικά (εμφράξεις, απονευρώσεις, εξαγωγές), γίνεται προληπτικό παιδιατρικό Οδοντιατρείο και φθορίωση των δοντιών των παιδιών.

Το διοικητικό κομμάτι, το οποίο καλύπτουν εθελοντές εργαζόμενοι στις κοινωνικές δομές του Δήμου, είναι πολύ σημαντικό για τη στήριξη της λειτουργία του Ιατρείου. Όλοι οι ασθενείς καταχωρούνται σε ηλεκτρονική βάση δεδομένων της Access, έτσι ώστε έχουμε τη δυνατότητα να παρακολουθούμε σωστά και με συνέπεια χρόνια περιστατικά και να έχουμε σημαντικά στατιστικά στοιχεία

Η λειτουργία του Ιατρείου υποστηρίζεται από ένα μεγάλο δίκτυο ειδικών γιατρών ιδιωτών και μη, μέσω των οποίων μας δίνεται η δυνατότητα να έχουμε εξειδικευμένες εκτιμήσεις, εργαστηριακό και απεικονιστικό έλεγχο όπου χρειάζεται. Πρέπει να σημειώσουμε τη σημαντική υποστήριξη του Νοσοκομείου στο έργο μας, που μας παρέχει τη δυνατότητα για ένα δωρεάν ραντεβού εξετάσεων καθημερινά. Ο τρόπος που όλη η πόλη έχει αγκαλιάσει το Ιατρείο είναι συγκινητικός και μας κάνει να ελπίζουμε ότι θα στηρίξει και στο μέλλον τη λειτουργία μας

Στατιστικά στοιχεία

Από την αρχή λειτουργίας του Ιατρείου Κοινωνικής Αλληλεγγύης (Ιούλιος 2008) έως σήμερα έχουμε δεχτεί 3531 επισκέψεις σε όλα τα Ιατρεία. Στον παρακάτω πίνακα φαίνεται η κίνηση του κάθε ιατρείου χωριστά στα δυόμιση χρόνια λειτουργίας.

ΙΑΤΡΕΙΟ ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΩΝ

2008-2009 2010 Σύνολο Λειτουργίας

ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΟ 789 1155 1976

ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΟ 543 562 1108

ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΟ 41 342 386

ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΕΙΟ 0 61 61

ΣΥΝΟΛΟ 3531

Κατά τη διάρκεια των δυόμιση περίπου χρόνων λειτουργίας του ιατρείου παρακολουθούνται σταθερά 1121 ασθενείς ενήλικες και παιδιά. Πιο συγκεκριμένα: 691 ενήλικες ασθενείς στο Παθολογικό Ιατρείο και στο Οδοντιατρείο, 305 παιδιά και 126 γυναίκες στο γυναικολογικό Ιατρείο.

Παθολογικό Ιατρείο

Ο μέσος όρος ηλικίας των ασθενών που παρακολουθούνται είναι 35 έτη. Όσον αφορά την ηλικιακή κατανομή σε σχέση με την εθνικότητα οι ασθενείς από το Αφγανιστάν (17%) είναι νεώτεροι με μέσο όρο ηλικίας τα 24 έτη ενώ οι ασθενείς από τη Βουλγαρία (37%) και Αλβανία (20%) μεγαλύτεροι, με μέσο όρο ηλικίας τα 40 έτη.

Όσον αφορά στην κατανομή φύλου, οι Αφγανοί είναι όλοι άντρες (100%) ενώ οι Βούλγαροι κυρίως γυναίκες (70%) και οι Αλβανοί γυναίκες (78%).

Σε σχέση με το χρόνο παραμονής στην Ελλάδα είναι περίπου 4,2 έτη. Ο χρόνος αυτός είναι μεγαλύτερος για τους Αλβανούς (5,2 έτη), τους Βούλγαρους (3,8 έτη) και μικρότερος για τους Αφγανούς-Πακιστανούς (1,37 έτη).

Τα παραπάνω στοιχεία αντικατοπτρίζουν τη σύνθεση του πληθυσμού των μεταναστών χωρίς έγγραφα που ζουν στο Ρέθυμνο.

Από τους 1976 ασθενείς που εξετάστηκαν, παραπέμφθηκαν σε εξειδικευμένη εκτίμηση οι 159 (8%), για εργαστηριακό έλεγχο οι 163 (8%), και για ακτινολογικό/υπερηχογραφικό έλεγχο οι 110 (6%).

Οι αιτίες προσέλευσης στο Παθολογικό Ιατρείο

Από τις επισκέψεις που έχουμε δεχτεί το 20% αφορούν σε χρόνιες παθήσεις όπως ΣΔ, Υπέρταση, Καρδιοπάθειες, ασθενείς με σοβαρότατα προβλήματα Υγείας που δεν είχαν δει γιατρό είτε λόγω οικονομικής δυσχέρειας είτε λόγω φόβου να προσεγγίσουν το Σύστημα Υγείας και δεν ελάμβαναν θεραπευτική αγωγή. Το 29% προσέρχεται για την προμήθεια των φαρμάκων τους και το 32% έρχεται για την αντιμετώπιση εκτάκτων προβλημάτων όπως δερματίτιδες, ορθοπεδικά προβλήματα

Παιδιατρικό ιατρείο

Μετά από δυόμιση περίπου χρόνια λειτουργίας του ιατρείου έχουμε δεχτεί 1105 επισκέψεις, ενώ ο αριθμός των παιδιών που παρακολουθούνται σε σταθερή βάση και εμβολιάζονται είναι 305 (562 κορίτσια και 467 αγόρια). Ο μέσος όρος ηλικίας των παιδιών που εξετάζονται είναι 4,2 έτη

Από αυτά τα παιδιά τα 110 δηλαδή το ένα τρίτο έχουν γεννηθεί στην Ελλάδα, ενώ ο μέσος όρος παραμονής των γονιών τους στη χώρα μας είναι 4 έτη

Η πλειοψηφία των παιδιών ανήκει σε βρεφικές ηλικίες από 0 έως 9 μηνών σε ποσοστό 27% και ακολουθούν οι ηλικίες 1-3 & 3-6 ετών με ποσοστό 18% αντίστοιχα

Από αυτά το 30% είναι από Βουλγαρία, το 30% από Αλβανία, το 8% από Ελλάδα, το 6% από Ρουμανία, το 8% από Συρία ενώ ένα 8% προέρχεται από άλλες χώρες .

Από τις 1105 επισκέψεις παιδιών που έχουμε δεχτεί η κυριότερη αιτία είναι ο εμβολιασμός, με ποσοστό 73%, έκτακτα προβλήματα όπως λοιμώξεις, ορθοπεδικά κλπ το 14%, η τακτική παρακολούθηση ανάπτυξης 10% και η έκδοση πιστοποιητικού υγείας 3%

Ο εμβολιασμός, αποτελεί τη σημαντικότερη παροχή από το ιατρείο, καθώς αυτά τα παιδιά δεν έχουν τη δυνατότητα εμβολιασμού από το δημόσιο σύστημα υγείας, με αποτέλεσμα να είναι είτε ατελώς εμβολιασμένα, είτε εντελώς ανεμβολίαστα. Το κόστος πλήρους εμβολιασμού αυτών των παιδιών από το Ιατρείο για το έτος 2009 ήταν 19.389€ και το 2010 ήταν 38.858€ (Πίνακας ). Το 2010 έγιναν περίπου 1000 εμβόλια.

Κόστος Εμβολίων 2010

Είδος Εμβολίου Αριθμός Σύνολο σε €

Act -Hib 18 288

Engerix/HBVaxPro 88 880

Havrix/Vaqta 126 2520

Infanrix HEXA 80 3840

Infanrix IPV-Hib/Pentavac 101 5555

MMR 87 1392

Neisvac C/ meningitec 159 5565

pneumo 23 4 64

Prevenar 151 11627

Procomvax 2 68

tdvax adult 9 13,5

tetravac 44 704

Varivax/varilrix 105 4888

SYNFLORIX 23 1426

Γρίππης 4 28

Σύνολο 1001 38.858,5

Από τα παιδιά που εξετάστηκαν παραπέμφθηκαν στο Νοσοκομείο μόλις το 1,6% , για εργαστηριακό έλεγχο το 1,6%, ενώ σε ειδικό το 3%.

Γυναικολογικό Ιατρείο

Υπάρχει μεγάλη προσέλευση γυναικών τόσο για χρόνια όσο και για έκτακτα προβλήματα υγείας καθώς και για παρακολούθηση εγκυμοσύνης. Έχουμε δεχτεί στο Γυναικολογικό ιατρείο τους 15 μήνες λειτουργίας του 386 επισκέψεις ενώ παρακολουθούνται 126 γυναίκες.

Οι αιτίες προσέλευσης ήταν 30% εγκυμοσύνη, 30% γυναικολογικά προβλήματα κυρίως κολπίτιδες. Πάρθηκαν 40 κολπικά επιχρίσματα, τοποθετήθηκαν 2 σπιράλ αντισύλληψης και δόθηκαν φαρμακευτική αγωγή σε έγκυες και οξέα περιστατικά. Αξίζει να σημειωθεί ότι σε 34 γυναίκες (8%) έγινε προληπτικά λήψη τεστ Παπανικολάου και σε 19 μαστογραφία (5%)όπως φαίνεται στο παρακάτω γράφημα.

Από τις γυναίκες που εξετάστηκαν το 57% προέρχονταν από τη Βουλγαρία και το 17% από την Αλβανία ενώ υπήρχαν και 3% Ελληνίδες ανασφάλιστες

Οδοντιατρείο

Το Οδοντιατρείο άρχισε να λειτουργεί περίπου 4 μήνες και ήδη έχει παρουσιάσει τεράστιο έργο. Έχει δεχτεί 61 επισκέψεις (49 ενήλικες και 12 παιδιά). Έχουν πραγματοποιηθεί 18 εμφράξεις, 11 εξαγωγές και έγιναν 23 ενδοδοντικές θεραπείες. Όσον αφορά στις αιτίες προσέλευσης το 36% αφορούσε οξέα οδοντιατρικά περιστατικά όπως περιοδοντικά αποστήματα, το 15% τερηδόνα, και το 8% προληπτική φθορίωση και υγιεινή των δοντιών.

Συμπεράσματα

1. Το Ιατρείο Κοινωνικής Αλληλεγγύης δέχεται ολοένα και μεγαλύτερο όγκο ασθενών με αποτέλεσμα η προσέλευση να έχει αυξηθεί το 2010 σχεδόν κατά 100% σε σχέση με το 2009. Η αύξησης αυτή οφείλεται αφενός στη σταθερότητα και αξιοπιστία των παρεχόμενων υπηρεσιών και αφετέρου στην ανάπτυξη και άλλων λειτουργιών όπως το γυναικολογικό τμήμα και το οδοντιατρείο.

2. Το κόστος λειτουργίας αυξάνεται παράλληλα (μόνο το κόστος των εμβολίων έφτασε για το 2010 τα 38.00 ευρώ) με αποτέλεσμα να καθίσταται απαραίτητη η σταθερή επιχορήγηση προκειμένου να διατηρηθεί στο ίδιο επίπεδο η παρεχόμενη φροντίδα.

3. Το πρόβλημα του πολίτη που δεν έχει ασφάλεια αναδεικνύεται περίτρανα από τα νέα στατιστικά στοιχεία από τη λειτουργία του Ιατρείου.

4. Οι δύσκολοι καιροί που περνάμε φέρνουν όλο και περισσότερο κόσμο στη θέση του ανασφάλιστου συμπολίτη μας που έχει ανάγκη όχι μόνο την αλληλεγγύη μας αλλά και σταθερούς θεσμούς που θα λύσουν στη βάση του το πρόβλημα της φροντίδας υγείας αυτών των ανθρώπων.