Επτά ενστάσεις στο προωθούμενο νέο σύστημα για τις ιατρικές ειδικότητες, προβάλλει η Ομοσπονδία νοσοκομειακών γιατρών (ΟΕΝΓΕ).
Το προεδρείο της ΟΕΝΓΕ σημειώνει πως οι επιχειρούμενες αλλαγές επιδιώκουν την προσαρμογή του συστήματος ιατρικής εκπαίδευσης και μετεκπαίδευσης στις ανάγκες του εμπορευματοποιημένου δημόσιου συστήματος Υγείας.
Στόχος τους – σημειώνει – είναι η δημιουργία “φίλτρων” στην εκπαίδευση, τα οποία οδηγούν αναπόφευκτα σε διαφορετικές κατηγορίες γιατρών σε ό,τι αφορά τη γνώση και τις δυνατότητες επιστημονικής εξέλιξης. -
Η ΟΕΝΓΕ μένει στον σχολιασμό επτά σημείων, τα οποία περιλαμβάνονται στο προωθούμενο νομοσχέδιο:
- “Πρόγραμμα σπουδών (ανά έτος ειδικότητας) και σαφής ποσοτικός και ποιοτικός καθορισμός των προς απόκτηση δεξιοτήτων. “Αξιολόγηση ανά έτος και ανά δεξιότητα της προόδου του...’’.
Για άλλη μία φορά, αντικαθίσταται η “γνώση” από τη λέξη “δεξιότητα”. Δηλαδή, όχι βαθιά κατανόηση του αντικειμένου αλλά σκόρπιες, ακόμα και ασύνδετες πράξεις ή πληροφορίες.
Όταν μιλούν για “πρόγραμμα σπουδών ανά έτος και ...αξιολόγηση”, είναι πασιφανές ότι θα ανοίξει συζήτηση για εξετάσεις ανά έτος ειδικότητας.
Πρόκειται για δημιουργία “φίλτρων” στην έναρξη ή και στη συνέχεια της ειδικότητας. Θα έχουν ως αποτέλεσμα τη διαμόρφωση ενός αριθμού αποφοίτων, εργαζόμενων στο σύστημα Υγείας, χωρίς επιστημονική εξέλιξη, με περιορισμένα επιστημονικά και εργασιακά δικαιώματα, και χαμηλότερα αμοιβόμενους από τους ειδικευόμενους γιατρούς.
Το παραπάνω πλαίσιο αντικαθιστά την καθιέρωση των εξετάσεων για την έναρξη της ειδικότητας, που περιλάμβανε το προηγούμενο νομοσχέδιο, αφού οδηγεί στο ίδιο επιδιωκόμενο αποτέλεσμα που σχετίζεται με το τι γιατρούς χρειάζονται για το σύστημα υγείας που αναπτύσσουν.
- ”Καθορισμός ελάχιστου αριθμού ειδικών προς ειδικευομένους” και “Κοινή έναρξη ειδίκευσης δύο φορές το χρόνο”.
Ο αριθμός των ειδικευμένων, όσο και ο αριθμός των ειδικευόμενων δεν καθορίζεται με το κριτήριο που να καλύπτει πλήρως και σε όλη την Ελλάδα τις ανάγκες της Υγείας του λαού.
Ακόμα και αν επιτευχθεί η αντιστοίχιση ειδικών προς ειδικευομένους, αυτό μπορεί να γίνει με μείωση του αριθμού των ειδικών και κατ ́επέκταση των ειδικευομένων.
Δεν αναφέρουν από τι θα καθορίζεται ο συνολικός αριθμός των θέσεων ειδίκευσης. Σύμφωνα με το προεδρείο της ΟΕΝΓΕ, από τις γενικολογίες για “διεθνώς αποδεκτά δεδομένα”, τις “δυνατότητες των εκπαιδευτικών κέντρων για επαρκή πρακτική εκπαίδευση” και “τον αριθμό των φοιτητών ιατρικής”, βγαίνει αβίαστα το συμπέρασμα ότι θα υπάρξει σημαντική μείωση των θέσεων ειδικότητας.
Η πολιτική της συρρίκνωσης των δημοσίων νοσοκομείων έχει ήδη οδηγήσει στην απώλεια 3.500 θέσεων ειδικότητας μόνο μέχρι το 2012.
Οι σημερινές τεράστιες ελλείψεις, οι σχεδόν ανύπαρκτες προσλήψεις μόνιμων ειδικών γιατρών, αποκαλύπτουν την παραπέρα μείωση της αναλογίας ειδικών προς ειδικευομένων!
Εξέλιξη που θα κάνει τις συνθήκες ειδικότητας ακόμη πιο εξαντλητικές για τους ειδικευόμενους, θα υποβαθμίσει και άλλο την εκπαίδευσή τους, θα έχει αρνητικές συνέπειες στις υπηρεσίες που παρέχονται στους ασθενείς. Επίσης θα λειτουργήσει ως ένα επιπλέον φίλτρο για μείωση του αριθμού των ειδικευομένων.
- ”Υποχρεωτική δημιουργία βιβλιαρίου ειδικευομένου...”.
Πρόκειται για βιβλιάρια, στα οποία ο ειδικευόμενος συμπληρώνει τις γνώσεις ή τις εξειδικεύσεις που αποκτά, συγκεκριμένες κλινικές πράξεις που πραγματοποιεί.
Όρος για την απόκτηση ειδικότητας είναι να συμπληρωθεί ο απαραίτητος αριθμός από καθεμία. Δεν πρόκειται για κάποια καινοτομία, καθώς ισχύει ήδη στη Μεγάλη Βρετανία με τα logbooks.
Προκύπτει, ωστόσο, το εξής ερώτημα: Πόσα χρόνια θα χρειάζεται ένας ειδικευόμενος χειρουργικής για να συμπληρώσει τον απαραίτητο αριθμό χειρουργικών επεμβάσεων με κλειστές πολλές από τις αίθουσες χειρουργείων, όπως και κλειστά κρεβάτια ΜΕΘ;
Eπίσης το Logbook δεν είναι μόνο μία λίστα με ιατρικές πράξεις αλλά και “καταχωρήσεις”, “παρατηρήσεις” κλπ που προφανώς θα λαμβάνεται υπόψιν. Δηλαδή θα λειτουργεί ως μέσο για μεγαλύτερη τρομοκρατία, χειραγώγηση και πειθαναγκασμο των ειδικευομένων.
- ”Καθορισμός ελάχιστων απαραίτητων κριτηρίων (μορίων) συνεχιζόμενης ιατρικής εκπαίδευσης για τη δυνατότητα συμμετοχής στης εξετάσεις”.
Θεσμοθετείται η Συνεχιζόμενη Ιατρική Εκπαίδευση. Υπεύθυνες για την αξιολόγηση και την μοριοδότηση των διαφόρων εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων είναι “οι νέες επιστημονικές εταιρίες που πιστοποιούνται ως τα επίσημα συμβουλευτικά όργανα της πολιτείας”.
Με αυτόν τον τρόπο, επισημοποιείται η εξάρτηση του ειδικευόμενου ιατρού από τις μεγάλες φαρμακευτικές εταιρείες και τις εταιρείες ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού που κατεξοχήν διοργανώνουν και χρηματοδοτούν τέτοιες δραστηριότητες.
Εξαναγκάζουν τους ειδικευόμενους να συμμετέχουν σε ακριβοπληρωμένα συνέδρια, σε ένα συνεχές κυνήγι μορίων, μεταφέρουν την ευθύνη εκπαίδευσής τους στις διάφορες φαρμακευτικές προάγοντας και προωθώντας δικά τους προϊόντα και πολιτικές υγείας.
- "Τελικές ενιαίες πανελλαδικές εξετάσεις 2 - 3 φορές το χρόνο και καθορισμός επιθυμητής σχέσης ειδικού γιατρού προς πληθυσμό...”.
Οι εξετάσεις προσλαμβάνουν χαρακτήρα κεντρικότερο και καθίσταται ευκολότερος ο έλεγχος του αριθμού των επιτυχόντων και κατ’ επέκταση του αριθμού των ειδικευμένων γιατρών.
Από τη στιγμή που έχει καθοριστεί συγκεκριμένος αριθμός γιατρών σε κάθε ειδικότητα στην Ελλάδα, η έννοια της επιτυχούς εξέτασης για τη λήψη του τίτλου ειδικότητας είναι σχετική.
Μπορεί ένας αριθμός εξεταζόμενων να περνάει τη «βάση», αλλά τον τίτλο της ειδικότητας να παίρνουν, με κριτήριο τη βαθμολογία, τόσοι ώστε να μην υπερκαλύπτεται ο προκαθορισμένος συνολικός αριθμός των γιατρών της συγκεκριμένης ειδικότητας.
- “Αξιολόγηση και διαπίστευση εκπαιδευτικών κέντρων πλήρους και μερικής χορήγησης ειδικότητας...”.
Τα ζητήματα της αξιολόγησης και διαπίστευσης των εκπαιδευτικών κέντρων είναι άμεσα συνδεδεμένα και εξαρτώμενα από το συνολικό σχέδιο που προωθείται.
Επομένως τα κριτήρια θα είναι κατά πόσο τα εκπαιδευτικά κέντρα θα υπηρετούν αυτό το σχεδιασμό, από τον οποίο θα εξαρτάται η στελέχωσή τους, η χρηματοδότησή τους, η λειτουργία τους ή και η κατάργησή τους.
Κριτήρια που αντιστοιχούν σε ένα σχεδιασμό μακριά από την εκπαίδευση των γιατρών με στόχο την ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών.
- “Για τον ρόλο των επιστημονικών εταιριών και τη μετατροπή τους σε επίσημα συμβουλευτικά όργανα του κράτους για την ιατρική εκπαίδευση και ειδικότητα”.
Σήμερα, υπάρχει ένα τεράστιο πλήθος επιστημονικών εταιριών. Κάποιες είναι οι λεγόμενες κορμού και κάποιες αφορούν υποειδικότητες. Κάποιες από αυτές δεν έχουν ακόμα καν αναγνωριστεί από τις αντίστοιχες ευρωπαϊκές επιστημονικές εταιρίες.
Η δημιουργία πολλών εταιριών υποειδικότητας αποτέλεσε, αν δεν φτιάχτηκε για αυτό το σκοπό, όχημα “καταξίωσης”, από τμήμα κυρίως των πανεπιστημιακών γιατρών συνδεδεμένων με επιχειρηματικά συμφέροντα, που μαζί με διάφορες πολυεθνικές διοργανώνουν ετήσια συνέδρια, θεματικά σεμινάρια κλπ.
Οι επιστημονικές εταιρίες (γενικά τα ερευνητικά κέντρα και ομάδες) θα μπορούσαν να έχουν ουσιαστική συμβολή, από τη σκοπιά ικανοποίησης των λαϊκών αναγκών, στο βαθμό που ήταν ενταγμένες σε ένα ενιαίο δωρεάν και κεντρικά σχεδιασμένο κρατικό σύστημα Παιδείας, Υγείας και Έρευνας.
Η έρευνα είναι κοινωνική ανάγκη και απελευθερώνει τις παραγωγικές δυνατότητες του ανθρώπου. H συνεχιζόμενη επιμόρφωση είναι απαραίτητη. Δεν μπορεί όμως ποτέ να αναπτυχτεί με κριτήριο να υπηρετεί τις λαϊκές ανάγκες στο πλαίσιο της επιχειρηματικότητας και του ανταγωνισμού.
Πρόταση
Η ΟΕΝΓΕ προτείνει – μεταξύ άλλων – ενιαίο, καθολικό, δημόσιο και δωρεάν σύστημα Υγείας, με πλήρη κατάργηση της επιχειρηματικής δράσης, αποκλειστικά κρατική οργάνωση και λειτουργία, με πλήρη χρηματοδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό.
Προϋπόθεση για αυτό είναι η αλλαγή στο πρόγραμμα σπουδών των Ιατρικών Σχολών.
Το πανεπιστήμιο πρέπει να προετοιμάζει τον νέο γιατρό ως επιστήμονα και ως μελλοντικό λειτουργό υγείας. Συνεπώς πρέπει να διασφαλίζεται η στέρεα επιστημονική κατάρτισή του, η κατάκτηση της σύγχρονης γνώσης και η διαλεκτική προσέγγισή της.
Η ΟΕΝΓΕ προτείνει κατάργηση της αναμονής για την ειδικότητα. Έως ότου μηδενιστεί, ο χρόνος αυτός να είναι συντάξιμος, με πλήρη ασφαλιστική κάλυψη και επιδότηση στο 80% του βασικού μισθού.